کاربرد الکتروموتور ضد انفجار + توضیحات فنی

الکتروموتور ها جزء جدایی ناپذیر صنعت هستند و در تمامی صنایع مورد استفاده قرار میگیرند.
برخی صنایع دارای محیطی خاص و خشن میباشند که نیازمند الکتروموتور هایی هستند که بتواند در این محیط به صورت ایمن کار کنند. در این مقاله به معرفی موتور های خاص ضد انفجار پرداخته ایم.

عوامل انفجار

ابتدا باید عواملی که باعث ایجاد انفجار در یک محیط صنعتی میشوند را بررسی کنیم.

• اگر سطح پوسته موتور به هنگام کار داغ شود می تواند در مجاورت مواد اشتعال زا مانند انواع گاز ها و بخار و … باعث انفجار شود.
• آرک ها و جرقه هایی که میتواند ناشی از عایقی ضعیف، تغذیه نامناسب و … باشد که باعث انفجار مواد اشتعال زا میشود.

با توجه به اینکه ایمنی در مهندسی از اهمیت ویژه برخوردار است، موتورهایی خاص تحت عنوان موتورهای ضد انفجار در صنعت معرفی شدند که تحت شرایط و مواد خاصی ساخته شده اند تا در محیط های خطرناک مورد استفاده قرار گیرند.

محیط های انفجاری

محیط های خاص و انفجاری طبق استاندارد های مختلفی دسته بندی شده اند که به طور خلاصه میتوان به استاندارد ملی برق آمریکا(NEC) و استاندارد بین المللی اروپا (IEC) اشاره کرد.

استاندارد ملی برق آمریکا (NEC)

در این استاندارد فضاهای صنعتی بر حسب نوع مواد آتش زا ابتدا به سه دسته به نام Class با تعاریف زیر تقسیم بندی شده است:

• Class 1 : فضایی است که در آن گازهای قابل اشتعال موجود باشد، مانند: تاسیسات نفتی.
• Class 2 : فضایی است که در آن غبارهای قابل اشتعال از قبیل غبار زغال سنگ، غبار منیزیم، آلومینیوم و غیره موجود باشد.
• Class 3 : فضایی است که در آن فیبرهای قابل اشتعال مانند: پنبه، کناف، براده های چوب و غیره موجود باشد.

استاندارد NEC هر یک از Class های فوق را بر حسب احتمال آتش سوزی به دو بخش تقسیم می کند که هر کدام را یک Division می نامند. تعاریف هر Division به اختصار به شرح زیر است:

• Class 1 Division 1 : شامل فضاهایی است که در شرایط عادی بهره برداری از تجهیزات، گازها و بخارات قابل اشتعال در فضا پراکنده شوند.
• Class 1 Division 2: شامل فضاهایی است که در شرایط عادی، عاری از گازها و بخارات آتش زا بوده ولی در حالت غیر عادی به دلیل از کار افتادگی و خرابی تجهیزات، گازها به فضای کار وارد می گردد و منطقه خطر ساز می شود و همچنین فضاهای مجاور Division 1 را Division 2 می گویند.

استاندارد اروپایی IEC

استاندارد IEC فقط شامل فضاهایی می شود که در آنها گازها و بخارات قابل اشتعال وجود دارد و Class1 استاندارد NEC را شامل می شود و در صنایع شیمیایی و هیدروکربنی کاربرد دارد. در این استاندارد فضاها بر حسب میزان گازهای قابل اشتعال به سه Zone یا منطقه تقسیم بندی می شوند که عبارتند از:

• Zone0 : فضاهایی که گاز و هوای قابل اشتعال در آن وجود دارد و برای مدت طولانی وجود خواهد داشت (بیش از 1000 ساعت در سال)، این فضا در استاندارد آمریکایی Division 1 محسوب می شود. لازم به ذکر است که معمولا در 0 Zone هیچ الکتروموتور ضد انفجار یا تجهیزات برقی نصب نمی گردد.
• Zone 1 : فضاهایی را که در آن مخلوط گاز و هوا به میزان قابل اشتعال در شرایط عادی بهره برداری به طور متناوب وجود ندارد (بین 10 تا 1000 ساعت در سال). این فضاها نیز در Division 1 قرار می گیرند.
• 2 Zone: فضاهایی که در شرایط عادی بهره برداری، مخلوط گاز و هوا به میزان قابل اشتعال وجود ندارد و یا در صورت وجود برای مدت کوتاهی تداوم خواهد داشت (بین 1 تا 10 ساعت در سال). این فضاها در Division 2 قرار می گیرند.
  لازم به ذکر است در ایران به طور معمول از استاندارد اروپا استفاده میشود.

الکتروموتور ضد انفجار مارلی Marelli

کمپانی مارلی ایتالیا با امتیاز 4 از 5 در میان شرکت های سازنده موتور های ضد انفجار از اعتبار خوبی برخوردار است. این کمپانی همواره بر پایه قابلیت اطمینان و بهینه سازی هزینه، محصولات خود را توسعه و ارائه کرده است که باعث میشود در صنعت از محبوبیت خاصی برخوردار باشد. شرکت بنیان صنعت تدبیر یکتا با همکاری این شرکت تامین موتورهای ضد انفجار مارلی Marelli در ایران را بر عهده دارد.